Londra’da Thames Nehri yatağındaki çamurdan antika toplama geleneği: “Mudlarking”

Londra’daki Thames Nehri yatağında sular çekildiğinde antika ve tarihi eser arayanlar; hem ülkede “mudlarking” olarak bilinen çamurdan eşya toplama geleneğini 18. yüzyıldan bu yana sürdürüyor hem de bugüne kadar nehir sularında saklanan “hazineleri” gün yüzüne çıkarıyor.

İngiltere’de “mudlarking” olarak bilinen “çamurdan eşya toplama” geleneği; 1700’lü yıllarda Thames Nehri’ndeki çöp yığınlarında buldukları para edecek eşyaları satarak geçimlerini sürdüren Londra’daki fakir halkın alışkanlıklarına dayanıyor.

Atık su kanallarından gelen eşyaların yanı sıra nehir boyunda yer alan binalardan ve gemilerden düşen eşyaları suyun çekildiği saatlerde arayanlara “mudlark” denilen ülkede, bu şekilde çamurdan eşya toplamak geçmişte yoksulluğun insanları ittiği son nokta olarak görülüyordu.

Çamurdan eşya toplamayı 18. yüzyılda çoğunlukla bir mesleki becerisi olmayan kişiler tercih ederken, kanalizasyon ve çöpün karıştığı Thames yatağında yapılan yürüyüşler “mudlark” olarak bilinen bu kişilerin bazen ölümcül bir hastalığa yakalanmasına da yol açıyordu. Nehir yatağındaki bir camın yol açtığı kesik, kirli su ve balçığın bulaştırdığı bir hastalık nedeniyle ölümü göze alan çamurda eşya arayıcıları, buldukları tarihi eser ya da eşyaları satarak yaşamlarını idame ettiriyordu.

Özellikle kentin dünya ticareti açısından öneminin artması sonucu gemilerin gelmesiyle nehir yatağında eşya arama, farklı bir boyuta dönüşerek koleksiyonerlerin de ilgi duyduğu bir iş olmaya başladı.

Dünyanın farklı ülkelerinden gelen gemilerden atılan ya da düşen eşyalarla bir nevi uluslararası arkeolojik alana dönüşen Thames’te bugün “mudlark” olarak nehir yatağında eşya arayan 5 bin civarında kişi bulunuyor.

Bugün bu kişiler ancak Londra Liman Başkanlığından (PLA) lisans alıp bulduklarını Londra Müzesi’ne bildirerek nehirde arama yapabiliyor. Buldukları eşyaları satmaları ise yasak.